Göz testi, çeşitli göz hastalıklarını teşhis etmek veya ayırt etmek için yapılır. Aynı zamanda rutin tarama amaçlı da kullanılabilir. Göz testi için çeşitli cihazlar ve aletlerden faydalanılır. Uzak ve yakın mesafede harfler, renkler, yanıp sönen şekiller yardımıyla göz testi değerlendirilir. Hastanın genel göz durumu tespit edilir, varsa hastalık teşhis ve takibi yapılır.
Göz testi, görme kusurlarından miyop, hipermetrop ve astigmatı tespit etmek için yapılır. Ayrıca renk körlüğü, glokom, sarı nokta hastalığı gibi hastalıklar göz testiyle teşhis edilebilir.
Göz testi yardımıyla rutin göz muayenesinde bile bir çok göz hastalığına tanı konabilir. Hastanın herhangi bir şikayeti olmasa bile bazı göz bozuklukları ortaya çıkarılır. Tanı konulan hastanın tedavisi düzenlenir ve takibi göz testi ile yapılır.
Göz testleri not edilir ve bilgisayarda depolanır. Aile geçmişinde göz veya görme bozukluğu varsa arşive eklenir. Bu sayede ilerde ortaya çıkabilecek bazı göz hastalıkları açısından rutin takip veya tedavi önerilir. Genetik geçişli bazı göz hastalıklarının erken tanısı için göz testi çok önemlidir. Aile hikayesi olan kişilerde herhangi bir şikayet olmasa bile belli yaşlarda rutin göz testleri önerilir.
Göz hastalıkları ve görme bozukluğu tespiti için kullanıldığımız göz testleri şunlardır:
Görme keskinliği ölçümü, renk körlüğü testi, duochrome testi, görme alanı testi, amsler grid testi, göz lazer ve göz içi mercek operasyonu uygunluk için testler
Göz Testleri;
-
- Görme Keskinliği Testi
- Görme Alanı Testi
- Renk Körlüğü Testi
- Amsler Grid Testi
- Duochrome Testi
- Göz Bozukluğu Testi
- Göz Tansiyonu Testi
- Göz Kayması Testi
- Miyop Testi
- Hipermetrop Testi
- Astigmat Testi
- Göz Tembelliği Testi
Görme Keskinliği Testi
Göz muayenesinde ilk yapılan göz testi görme keskinliği testidir. Her iki göz için de ayrı ayrı değerlendirilir. Bir göz test edilirken diğer göz kapatılır. Eskiden elle kapama veya kapama materyali kullanılırken günümüzde foropter cihazıyla otomatik yapılır. Hem uzak hem yakın görme için aynı işlem tekrar edilir.
Chart projektörün yansıttığı ışık içindeki görme eşeli kullanılır. Projektör, eşeli 6 metrelik mesafeye göre odaklar. Hastayla projektörün yansıdığı duvar arası mesafe önemsizdir. Chart projektör 6 metre mesafedeymiş gibi odaklama sağlar ve boyut ayarlar. Bu eşelde 10 kademeli şekil ve harfler bulunur. Çocuklar için şekiller kullanılır. Okuma yazması olmayanlar için çeşitli boyutlarda E harfleri vardır. Hastaya, E harfinin uçları nereye bakıyor diye sorulur. Bu işlemle uzak görme test edilir. Yakın görme için ise foroptere 33 cm mesafede eşel yerleştirilir. Göz testi her iki göz açık ve tek tek yapılır.
Görme keskinliği tespiti için en sık kullanılan eşel Snellen eşelidir. Bu eşelde, hasta 10. sıradaki en küçük harfleri okuyabiliyorsa görme tamdır. Yani 10/10 olarak ifade edilir. Örneğin en fazla 4. sırayı okuyabildiyse görme 4/10 dur.
Görme keskinliği testinde görme seviyesi düşük bulunan hastalarda pinhole kullanılır. Pinhole ortasında küçük delik bulunan bir aparattır. Pinhole yardımıyla görme seviyesi artıyor mu değerlendilir. Görmenin artırıp artmaması hekime göz bozukluğu sebebi veya derecesi hakkında fikir verir.
Snellen eşelinde, hasta ilk sırayı göremiyorsa görme 1/10 altında demektir. Önce bazı mesafelerden parmak saydırılır. Parmakları sayamaz ise elin hareketini görüp görmediğine bakılır. El hareketini de göremediyse ışık hissi ölçülür. Işık kaynağı çeşitli açılardan göze tutulur. Işık hissinin olup olmadığı tespit edilir.
Sitemizdeki görme keskinliği testinde ;
- Bir göz fazla bastırmadan elle kapatılır.
- Diğer gözle çıkan harf telefonda okunur ve seçenekler içinden tıklanır.
- Çıkan sonuç tahmini görme keskinliğini ölçer.
- Birden fazla harf okunamadıysa ayrıntılı değerlendirme için göz hekimine başvurmanız gerekir.
Görme Alanı Testi
Göz testi yöntemlerinden en çok yapılan 2. test görme alanı testidir. Görme alanı testi ile hastanın görme alanının sınırları ölçülür. Glokom veya halk arasında göz tansiyonu tespitinde kullanılır. Her göz için ayrı ayrı yapılır. Bilgisayarlı görme alanı testi en yaygın kullanılandır. Bilgisayarsız görme alanı testi ise ofis ortamında yapılır ve hekime önemli bilgiler verir.
Görme alanı testinde;
- Hasta ve hekim karşılıklı 1 metre mesafede oturur.
- Hastanın bir gözünü eliyle kapatması ve karşıya sabit bakması istenir.
- Test sırasında gözün sabit kalması gerekir.
- Hekim, hastaya farklı yönlerde hareketli cisim veya ışık gösterir.
- Hasta, cisimlerin veya ışığın görünmeye başladığı ve kaybolduğu alanları söyler. Aynı işlem diğer göz içinde tekrarlanır.
Bu göz testi ile aslında, hekimle hastanın görme alanı sınırları karşılaştırılır. Sağlıklı olduğu bilinen hekim, kendi görme alanını hastayla karşılaştırır. Ofis ortamında yapılan bir tarama testidir. Basit bir göz testi olsa da çok önemli ve uyarıcıdır. Şüphe duyulan hasta da bilgisayarlı görme alanı testi istenir.
Bilgisayarlı görme alanı testi ise aynı işlemi bilgisayar yardımıyla yapar. Hastanın bir gözü kapalı olacak şekilde cihazın içindeki küreye bakar. Elinde de bir buton vardır. Çeşitli alanlarda yanıp sönen veya sabit yanan ışıkları gördüğünde butona basması istenir. Göz başına ortalama 10 dakika süren bu test ile görme alanı sınırları test edilir.
Özellikle ailede glokom öyküsü olanlarda 40 yaş sonrası senede bir kez rutin bilgisayarlı görme alanı testi önerilir. Hastalığın erken teşhisi ve tedaviye başlanması açısından çok önemlidir. Glokom tanısı alan ve takipte olan hastalar ise bu testi daha sık tekrarlar.
Aile öyküsü olmayan daha genç hastalarda ise rutin göz muayenesi sırasında görme alanı testi mutlaka yapılmalıdır. Hastanın göz tansiyonu normal bulunsa bile görme alanı testinde problem tespit edilebilir.
Renk Körlüğü Testi
Renk körlüğü doğumsal bir hastalıktır ve genetik geçişlidir. Renk körlüğünde problem retinadaki koni hücrelerindedir. Koni hücreleri, renkleri görmemizi ve ayırt etmemizi sağlar. Bu hücrelerdeki konjenital hastalık, renk algılama mekanizmasını bozar.
Renk körlüğü tespitinde bir çok göz testi kullanılır. Ishihara, Farnsworth, Munsell D-15, Farnsworth Lantern gibi bir çok göz testi vardır. En sık kullanılan Ishihara testidir. Ishihara uygulaması kolaydır ve hızlı tanı koymamızı sağlar. Kırmızı, yeşil renk körlüğünü tespit eder.
İshihara testi uygulaması;
- İshihara testi iki göz açık yapılır.
- Kartların içinde çeşitli renklerde harfler ve şekiller mevcuttur.
- Optimal aydınlatma altında ve okuma mesafesinde bu kartlardaki rakamlar okunur.
Hasta rakam veya şekilleri okuyamazsa renk körlüğü tespit edilir. Daha detaylı inceleme için ilave tetkikler önerilir.
Renk körlüğü bir çok meslek kolunda personel seçimi açısından önemli bir unsurdur. Ehliyet, silah ruhsatı gibi resmi başvurularda da renk körlüğü değerlendirilir. Ishihara bu tip resmi başvurularda tarama amaçlı kullanılır. Şüpheli bir durumda farklı testler istenir ve kesin tanı konulabilir.
Amsler Grid Testi
Göz testlerinden Amsler Grid ile retina problemleri tespit edilir. Özellikle, halk arasında sarı nokta denilen bölgenin hastalıklarında tarama ve tanı amaçlı kullanılır. Basit bir test olsa da çok faydalıdır. Ailede sarı nokta hastalığı olanlar ve 40 yaş üstünde hastalara önerilir.
Amsler grid testinde hastaya karelerden oluşan bir karton verilir. Karelerin ortasında siyah belirgin bir nokta mevcuttur.
- Yakın gözlüğü varsa mutlaka takılmalıdır.
- Bir göz elle kapatılır.
- Açık olan gözle karelerin ortasındaki siyah noktaya fokuslanılır.
- Kareli kartondaki çizgiler yatay ve dikey olarak incelenir.
- Diğer göz içinde aynı işlem tekrar edilir.
- Eğer kare çizgilerinde kırılma, eğiklik veya yamulma varsa sarı noktada bir rahatsızlık şüphesi vardır.
- Detaylı muayene ve tetkikler acil bir şekilde yapılmalıdır.
Duochrome Testi
Duochrome testi ile kırmızı ve yeşil renk içindeki harflerin netliği ve keskinliği değerlendirilir. Dolayısıyla renk körlüğü olanlarda yapılamaz. Bu göz testi ile renk ayırma değil hangi renk içindeki harfin daha keskin ve koyu görüldüğü tespit edilir.
-
- Göz testi yine tek göz kapalı olarak yapılır.
- Kırmızı ve yeşil içindeki rakam ya da şeklin keskinliğine bakılır.
- Aynı işlem diğer göz için de tekrarlanır.
- Eğer tek göz kapalı iken kırmızı veya yeşil içindeki şekil diğerinden koyu görünüyorsa görme kusurundan şüphelenilir.
- Kırmızı daha koyu ise miyopi, yeşil koyu ise hipermetropi şüphesi yaratır.
Duochrome göz testi ile kesin bir yargıya varmak mümkün değildir. Ancak tarama amaçlı faydalı bir testtir. Problem tespit edilen hastanın göz hekimine başvurması önerilir.